Niemiecka grafika ekspresjonistyczna – Wyklęta kreska
Ekspresjonizm niemiecki to kierunek, który stał się jednym z głównych doświadczeń sztuki nowoczesnej. Najważniejszy okres ekspresjonizmu niemieckiego przypadł na lata 1905-1923. Na wystawie w Płockiej Galerii Sztuki zaprezentowane zostaną oryginalne grafiki czołowych ekspresjonistów niemieckich, m.in.: Ernsta Barlacha, Ericha Heckela, Otto Müllera, Maxa Pechsteina czy Karla Schmidta-Rottluffa, które pochodzą ze specjalnego, limitowanego wydawnictwa: Teki graficznej wydanej w 1923 roku z okazji sześćdziesiątych urodzin niemieckiego poety i dramaturga Arno Holza w nakładzie 100 egzemplarzy. Pierwotnie teka liczyła 27 grafik wykonanych w różnych technikach przez 27 artystów znanych z działalności m.in. w takich ugrupowaniach jak Die Brücke (Most) czy Der Blaue Reiter (Błękitny Jeździec). Niestety, kolekcja stopniowo uległa rozproszeniu, licząc jeszcze do 1997 roku 15 grafik, a obecnie jest to już tylko 12 prac.
Wystawa niemieckiej grafiki ekspresjonistycznej w Galerii Kreski to niecodzienne wydarzenie i niepowtarzalna okazja do zetknięcia się z oryginalnymi dziełami twórców światowej sławy, których prace do dziś cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem. Płocka wystawa to także doskonała okazja do bliższego poznania samej historii kierunku, w tym także osobistych, nierzadko tragicznych, losów artystów z nim związanych. Wiele z prezentowanych na wystawie dzieł jest sygnowanych nazwiskami tych, którzy trafili na hitlerowską listę „artystów zdegenerowanych”, wobec których naziści stosowali szereg represji, szykan, w tym głównie zakaz pracy twórczej i konfiskatę dzieł, co w niektórych przypadkach miało tragiczny oddźwięk (tak było w przypadku Ernsta Ludwiga Kirchnera, który po konfiskacie przez nazistów około 650 swoich dzieł, popełnił samobójstwo czy Ernsta Barlacha, którego martwego znaleziono w pustej pracowni).
Tytuł „Wyklęta kreska” jest znaczący nie tylko w kontekście wystawianych dzieł. Ma on zwrócić uwagę m.in. na aspekt historyczny sztuki oraz ówczesne burzliwe tło polityczno-społeczne lat 30-tych w Niemczech. Tragizm dziejów ilustruje historia jednej z najsłynniejszych wystaw sztuki propagandowej XX wieku „Entartete Kunst” (Sztuki zdegenerowanej) – zorganizowanej w 1937 roku w Monachium przez nazistów, celem ukazania w całej okazałości dzieł-produktów „kulturalnego rozkładu”. Zaprezentowanych wówczas około 600 prac pochodziło w większości z muzeów i od prywatnych kolekcjonerów, które skonfiskowano pod hasłem „czyszczenia” ze „sztuki zdegenerowanej”.
Prezentowane w Płockiej Galerii Sztuki grafiki mają zróżnicowaną tematykę i formę: od dramatycznie ekspresyjnej litografi „Wędrująca śmieć” Ernsta Barlacha, po pełen prostoty akt Otto Müllera czy grubo cięty drzeworyt Karla Schmidta-Rottluffa, przedstawiający „Głowę robotnika”. Ponadto na wystawie będzie można zobaczyć także prace m.in. Maxa Liebermanna – współzałożyciela Berlińskiej Secesji czy Karla Caspara – współtwórcy Nowej Secesji Monachijskiej. Dziś dzieła ekspresjonistów, zwłaszcza malarskie i teki oryginalnych grafik, bywają rzadkością, dlatego pragnę wyrazić swoją wdzięczność właścicielowi kolekcji za możliwość udostępnienia jej szerokiej publiczności.
Wystawa trwa od 09.07.2011 do 31.07.2011 r.